بچه من بد اخلاق و بدقلقه!
بچه من ناآرومه!
بیخودی بهانه میگیره!
اگر به بیان این عبارتها عادت دارید، سعی کنید به جای حکم صادر کردن و واکنش نشان دادن بر اساس پیشفرضهایی که برای اثبات هر یک، دهها مثال و نمونه از رفتارهای فرزند یا شاگردتان در آستین دارید، دنبال شواهدی باشید که نشان دهد چرا فرزند/شاگردتان ناآرام است؟ گریه میکند؟ از انجام کاری امتناع میکند؟ و شما اسم بدقلقی و بدرفتاری و ناهنجاری روی آن میگذارید.
به دنبال یافتن الگویی برای واکنشهای کودک یا نوجوان باشید؛ اینکه در کدام ساعت از شبانهروز ناآرام است؟ یک رفتار چالشبرانگیز و دردسرآفرین دقیقن در چه شرایطی از او سر میزند؟ رفتار ناسازگارانه در واکنش به کدام محرک محیطی سر زد؟ سر و صدا، بو، دما، ازدحام جمعیت؟ حساسیت، تغییر در رژیم غذایی، تغییر در ترکیب داروهای مصرفی، هر تغییری در برنامههای روزانه کودک یا هر تغییری در ظاهر و رفتار والدین با هم یا با کودک/نوجوان و ممکن است عامل یک دردسر بزرگ و مهار نشدنی باشد.
پیش از آنکه نتیجه بگیرید و برچسب بداخلاق، بدقلق، بهانهگیر یا ناآرام به بچهها بزنید، او و محیط اطرافش را مطالعه کنید. واقعیت این است که محیط اطراف نقش مهمی در رفتارهای انسانی دارد و وقتی رفتارهای کودک را از منظر یافتن ریشهها و عوامل بیرونی بررسی کنید، احتمال اینکه بتوانید از تکرار طغیانهای رفتاری پیشگیری کنید، بالا میرود.
در خصوص رفتارهای تکرار شونده، مثل جیغ کشیدن یا گریههایی که دلیل روشنی ندارند، متغیرهایی مانند زمانی که آن رفتار رخ میدهد و رفتارهای قبلی و بعدی کودک و خودتان را ثبت کنید؛ اینکه بعد از قیل و قال یا قهر کردن دقیقن چه میکند؟ و چهطور آرام میشود؟ در مورد کودکان بالای ۵ سال و نوجوانان میتوانید خودشان را هم در فرآیند یافتن الگو دخیل کنید.
از دوباره چک کردن همه چیز و جستوجو برای یافتن جواب این سؤال که «عامل این رفتار چه میتواند باشد؟» هرگز پشیمان نخواهید شد. «رفتار» عملکردی است در پاسخ به محرکهای بیرونی و درونی. وقتی میتوانیم رفتاری را متوقف یا اصلاح کنیم که بفهمیم علت و عامل بروز آن رفتار چیست.
متن اینفوگرافی برای افراد دارای معلولیت بینایی:
۹- قضاوت نکنید، برچسب نزنید؛ جستوجو کنید
رفتار، عملکردی است در پاسخ به محرکهای بیرونی و درونی. وقتی میتوانیم رفتاری را متوقف یا اصلاح کنیم که علت و عامل آن رفتار را بشناسیم.