مرجع: Edutopia
تاریخ انتشار: ۱۲ آذر ۱۳۹۴
مدت مطالعه: حدود ۵ دقیقه
روزی را که با معلم راهنمایم در کلاسم نشسته بودیم و برای شروع دومین سال معلمی‌ام برنامه‌ریزی می‌کردیم، خوب به خاطر دارم. داشتیم چشم‌انداز آموزشی‌ام برای کلاس و دانش‌آموزان را ترسیم می‌کردیم. مدرسه‌ای که در آن کار می‌کردم سال گذشته به‌شدت نسبت به نمرات بچه‌ها حساس شده بود، اما من هرچه بیشتر به دانش‌آموزانم و نیازهایشان فکر می‌کردم، کمتر نگران نمره‌هایشان می‌شدم.
معلم راهنما پرسید: لارن، دانش‌آموزانت به چه چیزهایی نیاز دارند؟ یک لحظه مکث کردم. و پیش از آن‌که جواب بدهم از ذهنم گذشت آن‌ها به همدلی نیاز دارند. چند دقیقه بعد، کلاسم را پیرامون مفهوم «همدلی» شکل دادم.
لارِن اوئِن (Lauren Owen)، معلم علوم اجتماعی در دبیرستانی در ایالت ماساچوست، در مقاله‌ای در وب‌سایت ادوتوپیا از تجربه‌ی آموزشی‌اش درباره‌ی کارکرد همدلی در کلاس‌هایش نوشته و توضیح داده که چه‌طور همدلی به ایجاد یک محیط آموزشی مثبت کمک می‌کند، ارتباط دانش‌آموزان با یکدیگر و با مدرسه را تقویت می‌کند، و آن‌ها را برای پذیرش مسئولیت‌های مهم اجتماعی آماده می‌کند.
خانم اوئِن که از رشته‌ی آموزش دانشگاه هاروارد فارغ‌التحصیل شده می‌گوید که وقتی با نیازها و مسائل دانش‌آموزانش درگیر شده، فهمیده نمره و آزمون که برای مدرسه خیلی اهمیت دارد، دغدغه‌ی اصلی کلاس او نیست: «محور اصلی همه‌ی فعالیت‌ها در کلاس «همدلی» بود. آرام آرام همدلی در بحث‌ها و گفت‌وگوهای ما پررنگ‌تر شد، وقتی درباره‌ی شخصیت‌های کلیدی تاریخ یا رویدادهای تاریخی حرف می‌زدیم، از دیدگاه‌های مختلف به آن‌ها نگاه می‌کردیم. به مرور زمان مطمئن شدم که همدلی باید هسته‌ی مرکزی همه محیط‌های آموزشی باشد.
سه فایده‌ی همدلی در فضای آموزشی
همدلی یعنی درک عمیق و درونی دشواری‌های دیگری و در نتیجه‌ی آن پیامدهای بالقوه‌ی تصمیم‌ها و رفتارهای خود بر زندگی دیگران را روشن‌تر درک می‌کنیم. در حیطه‌ی آموزش معلمان می‌توانند با گنجاندن همدلی در برنامه‌‌ی آموزشی نه تنها اثری مثبت در کلاس درس خودشان داشته باشند، بلکه تغییرات مثبتی در اجتماع فراتر از مدرسه مشاهده کنند. اما این فواید چه هستند؟
۱- ایجاد فضایی مثبت و سازنده
یک کلاس متشکل از دانش‌آموزانی با فرهنگ‌ها و تربیت‌ها و قومیت‌های متنوع به فضایی مثبت و سازنده نیاز دارد، و همدلی کلید ایجاد چنین فضایی است. دانش‌آموزان در سایه‌ی همدلی یاد می‌گیرند یکدیگر را درک کنند و خود را جای دیگری بگذارند و از دیدگاه او به موضوعات و مسائل نگاه کنند. همین سبب می‌شود روابطی دوستانه و بر پایه‌ی اعتماد برقرار کنند. فراتر از این، همدلی به بهبود روابط میان معلم و شاگردان کمک می‌کند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان در مدرسه‌هایی که همدلی را در برنامه درسی‌شان لحاظ کرده‌‌اند، بهتر است.
۲- نقش همدلی در تقویت جامعه
همدلی یعنی درک احساسات دیگران بدون اینکه خودمان آن را تجربه کنیم. بر این اساس، همدلی به دانش‌آموزان کمک می‌کند روابط عمیق‌تری با همکلاسی‌ها و جامعه‌شان ایجاد کنند. اغلب جوامع از ترکیب قومیت‌ها و ملیت‌های مختلف تشکیل شده و دانش‌آموزانِ امروز، قرار است فردا وارد جامعه‌ای متشکل از اقشار اجتماعی مختلف و شهروندانی با درآمد‌های اقتصادی، زبان‌ها، مذاهب و قومیت‌هایی متنوع شوند. همین تنوع روز افزون است که مهارت همدلی را امری ضروری برای جامعه بدل می‌کند. وقتی کودکان و نوجوانان ریزه‌کاری‌های همدلی را در کلاس فرا می‌گیرند و تمرین می‌کنند، این عنصر ضروری به طبیعت نظام فکری و رفتاری آن‌ها بدل می‌شود، همواره همراه‌شان خواهد بود و در جامعه، در جمع دوستان یا در میان اعضای خانواده رفتاری همدلانه خواهند داشت. هرچه همدلی در روابط اجتماعی بیشتر باشد، سطح اعتماد بالاتر می‌رود و از این طریق احساس تعلق خاطر به جامعه تقویت می‌شود. در نتیجه، فواید همدلی در زندگی دانش‌آموزان از مدرسه و کلاس درس فراتر می‌رود و خیر عمومی را تضمین می‌کند.
۳- آماده‌کردن دانش‌آموزان برای ایفای نقش مؤثر در جامعه
یک شهروند مؤثر و فعال که می‌تواند در قامت یک راهبر اجتماعی ظاهر شود، باید نیازها و احساسات دیگران را درک کند و به آن‌ها نشان دهد که وجودشان اهمیت دارد. رشد انسانی از لازمه‌های راهبری و ایفای نقش اجتماعی است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که همدلی رابطه‌ای مستقیم با عملکرد مثبت در محیط کاری دارد. همدلی به ایجاد اعتماد میان راهبران و دیگر افراد گروه می‌انجامد. زمانی می‌توان به آینده‌ی درخشان دانش‌آموزان مطمئن بود که بتوانند با یکدیگر همدلی کنند و احساسات و تجربه‌های یکدیگر را به رسمیت بشناسند.