روانشناسان معتقدند همه رفتارهای انسانی بر آمده از احساساتاند و بر این اساس توصیه میشود که آموزش درباره احساسات مختلف به بچهها و نحوه بیان احساسات را از دوران خردسالی شروع کنیم. ناتوانی بچهها در بیان احساساتشان، از دوران نوپایی و خردسالی تا نوجوانی و حتی جوانی، دلیل اصلی اغلب بدرفتاریها و هنجارشکنیهای آنها است. دکتر دَن سیگِل، روانپزشک سرشناس و استاد دانشکده پزشکی دانشگاه کالیفرنیا میگوید افراد برای رام کردن احساساتشان باید آنها را بشناسند و نامشان را بدانند.
برای کودکان زیر شش سال میتوانید از این فهرست تصویری احساسات استفاده کنید و به زبانی ساده درباره حالات مختلف هر یک از احساسات با آنها حرف بزنید. میتوانید در شرایط مختلف از فرزندتان عکس بگیرید و فهرست مشابهی را با استفاده از عکسهای خودش آماده کنید.
برای کودکانی که هنوز صحبت نمیکنند، میتوانید از نقاشی برای بیان احساس استفاده کنید. به هنگام بیقراری کاغذ در اختیارشان بگذارید و بخواهید احساسشان را نقاشی کنند. البته این روش در صورتی کارساز و مؤثر است که پیشتر درباره احساساتی مثل ناراحتی و اندوه، خشم و عصبانیت، خجالت یا تنهایی با کودک گفتوگو کرده باشید.
نباید فراموش کنیم که چسباندن برچسبهای «مثبت و منفی» بر احساسات این پیام را به افراد منتقل میکند که باید از احساسات منفی پرهیز کنند و آنها را بیان نکنند. در حالی که احساسات منفی از واقعیتهای انسانی هستند و باید به رسمیت شناخته شوند. به رسمیت نشناختن احساساتی مثل تنفر، عصبانیت و خشم، یا احساس حقارت به سرکوب بخشی از وجود انسان منجر میشود که در رفتارهای خشن و آسیبرسان به خود یا دیگری بروز مییابند.
متن اینفوگرافی برای افراد دارای معلولیت بینایی:
۵- آموزش شناخت و بیان احساسات مختلف به کودکان زیر ۶ سال
فهرست احساسات برای آموزش شناخت و بیان احساسات مختلف به کودکان زیر ۶ سال
- لذت
- ناراحتی
- هیجانزدگی
- حسادت
- خجالت
- خستگی
- خوشحالی
- بیحوصلگی
- ترس
- تنفر
- تنهایی
- عصبانیت
- آرامش و رضایت
- اضطراب
به جای مثبت یا منفی خواندن یک احساس، حالتها و ویژگیهای آن را توضیح دهید.