مرجع: Edutopia
تاریخ انتشار: ۸ مرداد ۱۳۹۸
مدت مطالعه: حدود ۶ دقیقه
نوجوانان به همان اندازه که می‌توانند طاقت آدم بزرگ‌ها را طاق کنند، اگر بخواهند می‌توانند منطقی و پذیرا باشند و به جای سرکشی و مخالفت، به معاشرانی موافق و همدل تبدیل شوند. راز همراهی‌شان هم یک کلام است: احترام و پذیرش بدون پیش‌داوری و قضاوت.
نوجوانان معمولا برای یافتن و ساختن هویت فردی‌شان از بزرگ‌سالان، به‌ویژه والدین و دیگرانی که هنوز آن‌ها را کودک می‌پندارند، فاصله می‌گیرند. این فاصله ممکن است به شکل‌های مختلفی مثل همواره در حالت تدافعی بودن، بی‌توجهی، سرکشی یا مخالفت بُروز کند. حتی وقت‌هایی که نوجوان می‌داند موضعی غیرمنطقی در پیش گرفته، از کول شیطان پیاده نمی‌شود تا اثبات کند خیلی چیزها با گذشته‌ی کودکانه‌اش فرق کرده است.
در این مرحله نوجوانان دوست دارند دیده شوند، به رسمیت شناخته شوند و مورد توجه و تأیید قرار بگیرند. توقع دارند دغدغه‌های ذهنی و سؤال‌هایشان برای نزدیکان‌شان مهم باشد تا از نگاه‌شان به زندگی، تفریح، روابط دوستانه و حتی آینده جهان بگویند، بی‌آنکه قضاوت شوند یا نصیحت بشنوند. پس به آن‌ها گوش کنید، ببینید نیازهای ذهنی، جسمی، اجتماعی و عاطفی‌شان چیست، حتی اگر جوابی برایشان ندارید یا نمی‌توانید آرزوهای بزرگ و کوچک‌شان را برآورده کنید، همین‌که با اشتیاق به آن‌ها گوش دهید می فهمند که متوجه‌شان هستید و حتی اگر مثل آن‌ها فکر نمی‌کنید، به ذهنیت‌شان اهمیت می‌دهید.
خانم جولی بارون (Julie Baron)، مددکار اجتماعی و مشاور نوجوانان برای ایجاد رابطه‌ای مؤثر و مبتنی بر احترام با نوجوانان شش راهکار پیشنهاد داده است:
به ریشه و اثر رفتارها فکر کنید
هر رفتار هدفی را دنبال می‌کند و اثری می‌گذارد. وقتی پابه‌پای نوجوانان قدم برداریم و نشان دهیم که درک‌شان می‌کنیم، می‌توانیم همراه با خودشان ریشه‌ی رفتارهایشان را بیابیم. لحن کنجکاو ما در صحبت با نوجوان‌ها وقتی آن‌ها را با آرامش به همراهی دعوت می‌کنیم، راه را برای درک متقابل هموار می‌کند. این کنجکاوی به آن‌ها القا می‌کند که برایشان ارزش و احترام قائلیم. افزون بر این، چنین گفت‌وگویی فرصت تمرین تفکر نقاد و حل مسأله را فراهم می‌کند.
به توانایی‌ها و نقاط ضعف‌شان توجه کنید
گاهی اوقات انتظار ما از نوجوانان واقعی نیست، می‌خواهیم کاری انجام دهند که هنوز بلوغ و مهارت کافی برای انجام آن را ندارند. اغلب هم این‌طور نتیجه می‌گیریم که مهارت دارد اما عمداً از آن استفاده نمی‌کند، تنبلی می‌کند و راحت‌طلب است. از طرفی ممکن است نوجوان مهارتی را در خود پرورش داده باشد، اما آن را به‌طور مداوم بروز ندهد. در این شرایط ممکن است یک ضعف عملی در میان باشد و در آن صورت نوجوان آن مهارت را با تمرین بیشتر، عملی می‌کند و بیشتر آن را به کار می‌گیرد. باید به خاطر داشته باشیم که رشد فیزیکی به معنای رشد عقلانی و عاطفی و مهارتی نیست و چون ظاهر بچه‌ها تغییر کرده و شباهت بیشتری به بزرگ‌سالان دارند، به این معنا نیست که توان‌شان در تصمیم‌گیری و انتخاب به اندازه‌ی یک بزرگ‌سال بالغ است.
اهداف شما یا اهداف او؟
یک پیش‌فرض ثابت این است: نوجوانان بی‌انگیزه یا کم‌انگیزه هستند که در موارد بسیاری اشتباه از آب در می‌آید چون معمولاً از نوجوان انتظار داریم برای هدفی که ما برای او در نظر گرفته‌ایم انگیزه داشته باشد، در حالی که نمی‌دانیم هدف و علاقه‌ی واقعی او چیست. کافی است به رفتارهایش دقت کنیم تا بفهمیم چه چیزی علاقه و توجهش را برمی‌انگیزد. بعد بر مبنای این علاقه، با او ارتباط برقرار کنیم و از این ارتباط برای پرورش اهداف و انگیزه‌اش بهره بگیریم.
توانمندی‌هایشان را پیدا کنید
وقتی از دست نوجوانی به ستوه آمده‌اید، یا تا سرحد جنون خشمگین یا آزرده شده‌اید، همان لحظه بکوشید چیزی تحسین‌بر‌انگیز در او پیدا کنید. مثلاً نوجوانی که تمرکز ندارد، کینه به دل نمی‌گیرد و خاطره‌ی دعواها و تنش‌ها را زود از یاد می‌برد. وقتی این نکات و ویژگی‌های مثبت را در رفتارمان بروز می‌دهیم، می‌فهمند که ویژگی‌های مثبت‌شان را می‌بینیم و احساس می‌کنند درک شده‌اند.
حساسیت‌های خود را بشناسید
بدون ارزیابیِ واقعی و صادقانه‌ی پیش‌فرض‌ها و رفتارهای خودمان نمی‌توانیم نقش یک حامی مؤثر را ایفا کنیم. باید بدانیم کدام‌یک از بچه‌های کلاس با ما سازگارترند، ویژگی‌های کدام گروه از نوجوان‌ها ما را بیشتر جذب می‌کند، و رفتارهای کدام دانش‌آموزان کاسه‌ی صبرمان را لبریز می‌کند. وقتی به این آگاهی برسیم، می‌توانیم رفتاری برابر و منصفانه با آن‌ها داشته باشیم. بهترین راه حفظ تعادل در رابطه با فرزندان یا دانش‌آموزانِ نوجوان این است که با خودمان در ارتباط باشیم و رفتار، گفتار و اندیشه‌های خودمان را صادقانه و مستمر رصد و ارزیابی کنیم.
از نوجوانان بازخورد بخواهید
از پرسیدن نظر و شنیدن پیشنهاد‌های نوجوانان نترسید. برای اینکه به نیاز نوجوانان پاسخ دهیم، باید نظر، بازخورد و پیشنهاد آن‌ها را جویا شویم و با در نظر گرفتن آن‌ها، عملکردمان را بازبینی کنیم. در فرآیند دریافت بازخورد به یاد داشته باشید که مهارت‌های ارتباطی نوجوانان هنوز در حال پرورش است و ممکن است همیشه آن‌طور که انتظار می‌رود رفتار نکنند یا بازخوردشان تند و تیز باشد. به بازخورد آن‌ها به عنوان فرصتی برای پاسخ‌گویی بهتر به نیازهایشان نگاه کنید. آن‌ها را راهنمایی کنید تا نگرانی‌ها و نظرات‌شان را با زبانی محترمانه و با در نظر گرفتن احساسات طرف مقابل بیان کنند. توجه به اصل احترام در ارتباط با نوجوانان، هم معلم و والدین و هم دانش‌آموزان را به سوی اهداف مشترک هدایت می‌کند.